Handhaven van (tijdelijke) parkeerverboden met en zonder verkeersbesluit

Geen verkeersbesluit onder een parkeerverbod? Dan geen parkeerboete. Deze opvallende uitspraak deed het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 9 november 2018. Naar aanleiding hiervan hebben wij bij diverse gemeenten navraag gedaan hoe hiermee handhavend wordt omgegaan. En wat blijkt: er is hierin geen eenduidig beleid.

De uitspraak
In de genoemde uitspraak verwijst het Hof nog eens naar vaste jurisprudentie dat het niet ter beoordeling van de weggebruiker is of een verkeersteken overeenkomstig de voorschriften terecht is geplaatst. Het belang van de verkeersveiligheid staat een dergelijke toetsing in de weg (Hoge Raad 4 december 1984, gepubliceerd in Verkeersrecht 1985/39).

In de toelichting op het gele strepenarrest van de Hoge Raad 10 juni 1986 staat in Verkeersrecht 1986/141 vermeld: Nu valt op het voorgaande wel wat af te dingen. Het ging in casu immers niet om een verkeersteken dat was aangebracht met het oog op de verkeersveiligheid. Bij parkeerverboden is de verkeersveiligheid relatief zelden in het geding. Parkeerverboden worden immers doorgaans ingesteld om de doorstroming van het verkeer te bevorderen of om andere belangen te behartigen. Daarom dringt zich juist bij parkeerverboden des te sterker de vraag op of de weggebruiker zich ook moet houden aan een onbevoegd aangebracht (parkeer)verbod. Het niet naleven van een parkeerverbod zal immers zelden tot een verkeersgevaarlijke situatie leiden.

Het belang van rechtszekerheid en de beginselen van een rechtsstaat mogen echter niet verder ter zijde worden gesteld dan strikt noodzakelijk is. Bovendien werkt het in stand houden van verkeerstekens, waarvan bekend is dat zij zijn geplaatst in strijd met de daarvoor geldende voorschriften, nadelig op de bereidheid van de weggebruiker verkeerstekens na te leven en daarmee op de verkeersveiligheid!

Naar aanleiding van de uitspraak kan de weggebruiker de rechtmatigheid van verkeerstekens dus niet betwisten, maar wel of hem voor die gedraging een sanctie kan worden opgelegd. En daarvoor dient er onderzocht te worden of het verkeersbesluit ten tijde van overtreding rechtskracht had.

Het oordeel van het gerechtshof komt erop neer dat als een betrokkene een ‘gedraging’ verricht in strijd met een verkeersteken, zoals bijvoorbeeld een parkeerverbod, de bijbehorende sanctie achterwege blijft als er voor dat parkeerverbod geen verkeersbesluit is genomen. Anders gezegd: wel strafbaar, geen straf.

Verwarring alom
Uit navraag bij diverse gemeenten bleek men vaak nog niet op de hoogte te zijn van de gerechtelijke uitspraak. Daarnaast ontvingen wij de volgende reacties:

• Er zijn politieagenten die besluiten om te stoppen met sanctioneren, omdat een opsporingsambtenaar geen verkeersbesluiten gaat opzoeken.
• Er zijn gemeenten die besluiten om het voertuig ook niet meer weg te slepen, omdat ze van mening zijn dat ook daar een verkeersbesluit voor nodig is.
• Er zijn gemeenten die maar een beperkt aantal straten (vaak het centrum of marktterrein) heeft aangewezen in hun wegsleepverordening.
• Er zijn gemeenten die bij het toepassen van tijdelijke verkeersmaatregelen geen handhavingsprobleem zien, omdat zij menen dat voor tijdelijke verkeersmaatregelen geen verkeersbesluit nodig is.
• Er zijn gemeenten die menen dat nu voor alle tijdelijke verkeersmaatregelen een verkeersbesluit nodig is om te kunnen sanctioneren.

We lopen deze mogelijkheden in de volgende alinea’s stuk voor stuk na en concluderen dan of deze reacties al dan niet terecht zijn.

Lees het volledige artikel op LinkedIn: Handhaven van (tijdelijke) parkeerverboden met en zonder verkeersbesluit